Peri-anaalkliertumor | Steven Pil Chirurgie

Een peri-anaalkliertumor is een vaak voorkomende tumor bij honden. Deze ontstaat uit de klieren die aanwezig zijn rondom de anus. Het komt bij katten bijna niet voor, aangezien dergelijke klieren in veel mindere mate voorkomen, terwijl de anus van de hond bezaaid is met dergelijke klieren. Het zijn meestal (80-90%) goedaardige gezwellen die hormonaal (testosteron) gedreven zijn. Daarom komen ze voornamelijk voor bij intacte reuen van middelbare tot oude leeftijd. Het kan ook gezien worden bij andere hormonale aandoeningen zoals de ziekte van Cushing of bijniergezwellen. De kwaadaardige tegenhanger worden veel minder gezien (10%) en is niet hormonaal gevoelig.

Symptomen

Peri-anaalkliertumoren zijn traag groeiend, vaak niet-pijnlijke gezwellen rondom de anus. Ze komen het meeste voor in de haarloze zone rondom de anus maar kunnen ook ontstaan op staart, voorhuid en scrotum. Ze groeien vaak oppervlakkig in de huid en zijn zelden vergroeid met de onderliggende structuren. Meestal zijn er verschillende nodules aanwezig variërend in grootte. Af en toe raakt het oppervlak beschadigd en infecteren ze. Abnormaal zitten of pijnlijkheid bij het ontlasten kunnen dan tot uiting komen. Het kan voorkomen bij elk ras maar Cocker Spaniëls, Beagles en Bulldoggen staan erom bekend om dit vaker te ontwikkelen.

Diagnose

Een sterk vermoeden van een peri-anaalkliertumor kan vaak reeds gemaakt worden op basis van het ras, geslacht, het uitzicht en lokalisatie van het gezwel. De standaard benadering bij gezwellen, waarbij we met een naald cellen oogsten en onder de microscoop bekijken (cytologisch onderzoek), gaat niet volledig op voor peri-anaalkliertumoren aangezien we geen verschil kunnen maken tussen goedaardig of kwaadaardig. Daarvoor moet er een biopt genomen worden (een kleine stukje van de massa wordt verwijderd) of wordt de massa in zijn geheel verwijderd en opgestuurd voor analyse (histologisch onderzoek). Beide onderzoeken vinden in een extern laboratorium plaats.

Behandeling

De behandeling van een peri-anaalkliergezwel bij intacte reuen omvat in de eerste plaats castratie. Een lokale resectie van de anale massa zelf wordt ook aangeraden. Dit kan vaak tijdens dezelfde ingreep. Anderzijds wordt er soms beslist om eerst de hormonale invloed weg te nemen (door een castratie uit te voeren) en in een tweede ingreep (na enkele maanden) de massa zelf te verwijderen. Dit hangt af van patiënt tot patiënt, grootte en lokalisatie van het gezwel maar ook van chirurgische ervaring.
Hele kleine tumoren kunnen bevroren worden (cryotherapie). Bestraling of radiatietherapie wordt zelden als eerste ingezet maar kan zeker aangewezen zijn bij kwaadaardige of onvolledig verwijderde gezwellen. De beschikbaarheid van deze technieken is echter vrij beperkt.
Een hormonale behandeling met oestrogenen wordt soms nog toegepast maar deze therapie is achterhaald gezien de behoorlijke bijwerkingen die deze behandeling met zich mee kan brengen.
De prognose is uitstekend bij goedaardige gezwellen en omvat de overgrote meerderheid van de peri-anaalkliergezwellen. De kwaadaardige tegenhanger komt minder vaak voor en de lange termijn vooruitzichten zijn minder gunstig. Echter sommige kwaadaardige gezwellen groeien traag dus is het van groot belang om er op tijd bij te zijn.

Complicaties

Wondinfectie al dan niet gecombineerd met het open komen van de incisie zijn de meest voorkomende complicaties aangezien de incisie zich meestal in de anusregio bevindt. Tijdelijke of permanente sfincterincontinentie wordt beschreven maar komt voornamelijk voor bij kwaadaardige gezwellen. Alsook recidive en uitzaaiingen.